Covid-19 vaccine của Pfizer vừa được FDA chấp thuận cho dùng khẩn cấp nên hai ngày nay Vi ráo riết có training. Hôm qua Vi vào pharmacy lúc sáng sớm học về cách bảo quản Pfizer vaccine, cách pha và chích, cách gửi trả thùng đựng hàng; hôm nay Vi ở lại trễ họp về việc phân phát vaccines, ai sẽ được chích vaccine trước, theo ưu tiên nào, khi nào nhận được và loại vaccine nào sẽ được sử dụng.
Việc bảo quản Pfizer vaccine hơi khó khăn vì cần có freezer loại ultra low temperature (ULT) giữ nhiệt độ thật thấp từ -80 độ C tới -60 độ C. Thuốc phải giữ đông trong nhiệt độ này, không phơi ngoài ánh sáng và để nguyên trong hộp, khi nào dùng mới lấy ra xài. Một thùng có 25 lọ thuốc, mỗi lọ có ít nhất là cho 5 liều. Trong thùng thuốc hãng gửi tới có dry ice (đá khô) nên phải dùng loại bao tay đặc biệt và đeo goggle khi lấy đá ra. Sau khi mở thùng, phải di chuyển khay thuốc vào ngay trong ULT freezer trong vòng 5 phút. Nếu giữ trong freezer này, vaccine có thể dùng được trong 6 tháng.
Khi lấy ra dùng cũng có giới hạn thời gian. Phải bỏ ra xả trong tủ lạnh 3 tiếng, sau đó để thêm 30 phút ở nhiệt độ phòng. Khi nào thuốc trở về nhiệt độ phòng thì mới bắt đầu đem pha với normal saline, và chỉ được dùng normal saline làm diluent thôi. Thuốc chưa pha để trong tủ lạnh có thể dùng được trong vòng 5 ngày, nếu để quên trong nhiệt độ phòng thì sau 2 tiếng là hết dùng được. Còn thuốc đã pha rồi chỉ có thể giữ ở nhiệt độ phòng trong vòng 6 tiếng, sau đó phải bỏ đi. Vì vậy cần tính toán cẩn thận số lượng thuốc lấy ra dùng để khỏi bỏ đi rất phí.
Pfizer vaccine cần chích hai mũi cách nhau 21 ngày. Phải chích tất cả hai mũi, và 1 tuần sau khi chích mũi thứ hai thuốc mới bắt đầu có tác dụng. Chúng ta nên nhớ là Pfizer vaccine chỉ được FDA chấp thuận là thuốc khẩn cấp chứ chưa được FDA chấp thuận là vaccine chính thức cho Covid-19. Vì vậy có rất nhiều điều chưa biết khi dùng vaccine này, thí dụ như chưa biết thời gian thuốc có khả năng bảo vệ (duration of protection) là bao lâu, chưa biết tác dụng với phụ nữ mang thai và đang cho con bú như thế nào. Các thử nghiệm có thực hiện trên người già, và trẻ em dưới 16 tuổi không được dùng Pfizer covid-19 vaccine. Vaccine này để chống lại Covid-19 virus, nhưng người ta chưa biết nó có thể phòng ngừa sự lây bệnh hay không. Do đó sau khi chích ngừa vẫn phải dùng masks, rửa tay thường xuyên và giữ khoảng cách 6 feet với người bên cạnh.
Chiều nay đi họp, tụi Vi mới hay là Pfizer Covid-19 vaccine sẽ tới 2 tuần sớm hơn dự trù, và hơn 6000 liều thuốc đợt đầu tiên sẽ được gửi tới những nơi cần nhất. Còn chỗ Vi làm thì sẽ nhận Moderna vaccine sau đó 3 ngày. Moderna Covid-19 vaccine đỡ hơn Pfizer vaccine ở chỗ nó không cần phải trữ trong loại ULT freezer, dùng freezer thường là được rồi. Chúng ta vẫn cần chích hai mũi cách nhau 28 ngày cho Moderna vaccine. Hiện nay chưa có data về việc có thể dùng 1 mũi của Pfizer và 1 mũi của Moderna, do đó hai mũi thuốc phải thuộc cùng một loại vaccine. Dự trù là Moderna vaccine sẽ được FDA chấp thuận cho dùng khẩn cấp giống như Pfizer vaccine nội trong tuần này thôi.
Nhân viên y tế (Health Care Personel) là ưu tiên số một được chích Covid vaccine. Tiên liệu trước là thuốc sẽ có một số phản ứng phụ như đau và sưng chỗ tiêm, nhức đầu, nhức mỏi bắp thịt, ớn lạnh, sốt. Thế nào cũng có người xin nghỉ sau khi chích cho nên trong pharmacy của Vi có lẽ phải chia phiên nhau đi chích ngừa, nếu không, mọi người đồng loạt nghỉ trong một ngày thì không có ai làm việc.
Song song với việc chuẩn bị cho vaccine, tất cả nhân viên nơi Vi làm vẫn đi xét nghiệm Covid đều đặn mỗi tuần. Cho tới tuần này, Vi đã xét nghiệm Covid được 18 lần, và cũng 18 lần thoát nạn. Hiện giờ đang có nhiều người bị Covid nên ai cũng đeo N95 nếu phải tiếp xúc với bệnh nhân, vì vậy mà bắt buộc phải đi xét nghiệm đều đặn. Như vậy mới thấy nước Mỹ có khả năng hồi phục rất giỏi, từ chỗ khan hiếm khẩu trang và N95 cho tới bây giờ phát vừa surgical mask vừa N95 hàng ngày. Và khả năng xét nghiệm Covid thì quá dồi dào, chỉ một ngày là có ngay kết quả. Mong là khi đã có Covid-19 vaccines cho tất cả mọi người thì chúng ta có thể kiểm soát được bệnh dịch này, và trở lại cuộc sống bình thường như trước đây.
-tường vi
12/16/2020
Tường Vi Và Khoảng Trời Riêng 